Prowansja 💜 to jeden z moich ulubionych regionów we Francji, jaki miałam okazję dobrze zwiedzić. Dawniej kojarzyła mi się tylko z lawendą, ale dziś już wiem, że to kraina pełna najróżniejszych cudów natury, a także działalności człowieka. Zapraszam Was dziś na wpis, z którego dowiecie się co warto zobaczyć w Prowansji, poznacie najciekawsze zabytki oraz atrakcje, których nie można przegapić w czasie zwiedzania, a także odkryjecie najlepsze prowansalskie ciekawostki. 😊
Zabieram Was w podróż po Prowansji.
PROWANSJA – NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE W SKRÓCIE + MAPA
Zanim pokażę Wam najciekawsze atrakcje w Prowansji, pomyślałam, że fajnie będzie, jeśli napiszę coś więcej o samym regionie. Prowansja położona jest w południowo-wschodniej części Francji nad Morzem Śródziemnym. Na północy graniczy z francuskim regionem Rodan-Alpy, na zachodzie z Oksytanią, a od wschodu z Włochami (Piemont i Liguria) oraz Monako. Słynie z lawendowych pól, średniowiecznych miasteczek, wielu rezerwatów przyrody, a także Lazurowego Wybrzeża. Z racji swojego ciepłego klimatu (podobno słońce ☀️ świeci tu około 300 dni w roku) jest to jeden z najchętniej i najczęściej odwiedzanych regionów Francji. Administracyjnie obszar ten nazywa się Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże (fr. Provence-Alpes-Côte d’Azur), a jego stolicą jest Marsylia, czyli drugie pod względem liczby ludności miasto we Francji. Składa się z 6 departamentów:
1️⃣ departament Alpy Górnej Prowansji (fr. Alpes-de-Haute-Provence)
2️⃣ departament Alpy Wysokie (fr. Hautes-Alpes)
3️⃣ departament Alpy Nadmorskie (fr. Alpes-Maritimes)
4️⃣ departament Delta Rodanu (fr. Bouches-du-Rhône)
5️⃣ departament Var (fr. Var)
6️⃣ departament Vaucluse (fr. Vaucluse)
Dwie powyższe mapy zostały zakupione w banku zdjęć Shutterstock. | 1. Geograficzna mapa Prowansji. Autor © Artalis. | 2. Mapa Prowansji z podziałem na departamenty. Autor © Artalis.
TOP 5 – CO WARTO ZOBACZYĆ W PROWANSJI
POLA LAWENDY W PROWANSJI
Pola lawendy w Prowansji to jedno z takich miejsc, które trzeba zobaczyć na własne oczy choć raz w życiu. 💜 Odwiedzają je turyści z całego świata! Włosi, Hiszpanie, Niemcy, Polacy, a nawet Azjaci, którzy kilka lat temu za sprawą chińskiego serialu Rêves derrière un rideau de cristal oszaleli na punkcie tych fioletowych kwiatów. Najpopularniejsze lawendowe miejscówki to Płaskowyż Valensole (fr. Plateau de Valensole), Płaskowyż Sault (fr. Plateau de Sault) oraz Masyw Luberon (fr. Massif du Luberon).
Zobacz osobny wpis o lawendzie w Prowansji.
POLA LAWENDY W PROWANSJI – NAJPIĘKNIEJSZE MIEJSCA NA ZDJĘCIA + MAPA
KOLORADO W PROWANSJI
OFICJALNA STRONA KOLORADO W PROWANSJI
Kolorado w Prowansji | Prowansalskie Kolorado (fr. Colorado Provençal) to miejsce, które na chwilę przenosi nas z Europy wprost do Arizony. 🏜 Jest to teren, który powstał miliony lat temu, lecz odkryty i przekształcony przez człowieka na kamieniołomy ochry został dopiero pod koniec XIX wieku. Dziś wykopaliska pełnią funkcję turystyczną i są obowiązkowym punktem wizyty na mapie Prowansji. Bardzo podobne miejsce nazywane Sentier des Ocres znajduje się niedaleko miasteczka Roussillon.
Zobacz osobny wpis o Kolorado w Prowansji.
ZWIEDZANIE KOLORADO W PROWANSJI – DOJAZD, BILETY, CIEKAWOSTKI
KANION VERDON
OFICJALNA STRONA KANIONU VERDON
Kanion Verdon | Wąwóz Verdon | Przełom Verdon (fr. Gorge du Verdon) to jeden z cudów 😍 francuskiej natury wyrzeźbiony przez rzekę Verdon w wapiennych skałach Płaskowyżu Górnej Prowansji ponad 2 miliony lat temu. To największy kanion w Europie! Ma długość 21 kilometrów. Jego średnia głębokość wynosi około 400 metrów, a w niektórych miejscach dochodzi nawet do 700! Szerokość od jednego do drugiego zbocza na szczycie wąwozu waha się od 200 do 1500 metrów, a na poziomie rzeki od 6 do 100 metrów. Szmaragdowozielony kolor wody spowodowany jest wysoką obecnością fluoru i mikroalgom.
Wąwóz można podziwiać na kilka sposobów. Najbardziej zachwycające są widoki z góry, więc w pierwszej kolejności zalecam zwiedzanie Kanionu Verdon autem 🚗 lub motorem. 🏍 Dwie najpiękniejsze trasy to droga D23 zwana route des crêtes oraz droga D952 prowadząca od miasteczka Moustiers-Sainte-Marie do Castellane. Polecam także spektakularny punkt widokowy Point Sublime oraz inne panoramiczne miejsca takie jak Belvédère de la Dent d’Aire, Col d’Illoire i Balcon de la Mescla. Kanion Verdon można również zwiedzać łódką 🚤 lub kajakiem 🛶 pływając po jeziorze Esparron (fr. Lac d’Esparron) lub jeziorze Świętego Krzyża (fr. Lac de Sainte Croix). Istnieje także mnóstwo tras trekkingowych. Najpopularniejsze z nich to szlak Basses Gorges (fr. chemin du Basses Gorges), szlak Bastidon (fr. chemin du Bastidon), szlak Imbut (fr. chemin du Imbut), szlak Martel (fr. chemin du Martel), a także wspinaczka na szczyt Verdon le Grand Margès.
Obejrzyj naszą wirtualną pocztówkę z Kanionu Verdon.
LAZUROWE WYBRZEŻE
Lazurowe Wybrzeże (fr. Côte d’Azur) nazywane także Francuską Riwierą rozciąga się wzdłuż Morza Śródziemnego od miejscowości Cassis aż po granicę w Włochami zahaczając przy okazji o maleńkie Księstwo Monako. Obejmuje wiele nadmorskich kurortów, średniowieczne wioski, parki przyrody oraz ruiny rzymskie. To idealne miejsce na spędzenie aktywnych wakacji. 😍Najpiękniejsze miejscowości, które powinny znaleźć się na liście must see to Nicea, Villefranche sur Mer, Èze, Saint-Tropez, Cannes, Menton, Saint-Paul de Vence, Antibes i maleńka wioska Ramatuelle.
Fotografia zakupiona w banku zdjęć Shutterstock. Panorama na miasto Nicea. Autor © Jareck.
OPACTWO SENANQUE
OFICJALNA STRONA OPACTWA SENANQUE
Opactwo Senanque (fr. Abbaye Notre-Dame de Sénanque) to średniowieczny zakon cystersów otoczony polami lawendy. Znajduje się w odległości 4 km od miasteczka Gordes w departamencie Vaucluse. Klasztor został zbudowany w 1148 roku i na przestrzeni wszystkich wieków przeżył wiele zlotów i upadków. Dziś znajduje się tu niewielka wspólnota mnichów cysterskich, która poza modlitwą zajmuje się uprawą lawendy, pasieki oraz gajów oliwnych. Jest to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Prowansji, często umieszczane na pocztówkach 💌 czy zdjęciach promujących południe Francji. Innym wartym zobaczenia klasztorem w Prowansji jest zakon romański Saint-Paul-de-Mausole (fr. Monastère Saint-Paul-de-Mausole) położony w miasteczku Saint-Rémy-de-Provence.
INNE PIĘKNE MIEJSCA & ATRAKCJE W PROWANSJI
CHATY PASTERSKIE, GAJE OLIWNE & WINNICE
Jadąc przez Prowansję od czasu do czasu można spotkać niewielkie kamienne ruiny czyli dawne chaty pasterskie. Doliczono się ich tutaj ponad 1000! Podziwiać je można często w towarzystwie lawendowych pól, gajów oliwnych oraz winnic, których w Prowansji jest naprawdę dużo. To przepiękne miejsca na sesje zdjęciowe. 📸
PROWANSALSKIE MIASTECZKA
W Prowansji nie brakuje też maleńkich miasteczek, które przenoszą do czasów średniowiecza. ❤️ Wiele z nich zostało wpisane na prestiżową listę niezależnego stowarzyszenia Les Plus Beaux Villages de France (pl. Najpiękniejsze Miasteczka Francji), która w 1982 roku została stworzona w celu promowania maleńkich wiosek o bogatym dziedzictwie kulturowym. Miejsca, które moim zdaniem absolutnie trzeba zobaczyć to Sisteron, Gordes, Aurel, Moustiers Sainte Marie i Fontaine de Vaucluse. No i oczywiście słynne Awinion (fr. Avignon). Jego historyczne centrum zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w latach 90-tych XX wieku. Najważniejsze zabytki to gotycki Pałac Papieski (fr. Palais des Papes), romańska katedra Notre Dame des Doms, średniowieczne mury obronne o długości ponad 4 kilometrów oraz XII-wieczny częściowo zburzony most Pont Saint-Bénézet znany z piosenki 🎶 Na moście w Avignon (fr. Sur le pont d’Avignon).
Zobacz osobny wpis o prowansalskich miasteczkach.
NAJPIĘKNIEJSZE MIASTECZKA W PROWANSJI
MUZEA W PROWANSJI
Prowansja zachwyca głównie krajobrazami 😍, ale trzeba pamiętać, że to także jeden z najbogatszych kulturowo obszarów Francji. Znaleźć tu można muzea o różnorodnej tematyce. Sztuka, historia, tradycja, kulinaria, a nawet moda! Oto 10 moich propozycji.
Muzea, które warto odwiedzić w Prowansji.
1️⃣ MUZEUM PREHISTORII w Quinson | fr. Musée de Préhistoire
2️⃣ MUZEUM MYDŁA MARSYLSKIEGO w Marsylii | fr. Musée du savon de Marseille
3️⃣ MUZEUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ MAMAC w Nicei | fr. Musée d’Art Moderne et d’Art Contemporain
4️⃣ MUZEUM PIEKARNICTWA w Bonnieux | fr. Musée de la Boulangerie
5️⃣ MUZEUM LALEK w Isle sur la Sorgue | fr. Musée du Jouet et de la Poupée Ancienne
6️⃣ PROWANSALSKIE MUZEUM KOSTIUMÓW I BIŻUTERII w Grasse | fr. Musée Provençal du Costume et du Bijou
7️⃣ MIĘDZYNARODOWE MUZEUM PERFUM w Grasse | fr. Musée International de la Parfumerie
8️⃣ MUZEUM PICASSA w Antibes | fr. Musée Picasso
9️⃣ MUZEUM LAWENDY w Valensole | fr. Musée de la Lavande
🔟 GALERIA SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ VASRELY w Aix en Provence | fr. Fondation Vasarely
MASYW CALANQUES
Masyw Calanques (fr. Massif des Calanques | Calanques de Marseille) to kolejny z prowansalskich cudów natury. 😍 Jest to bardzo oryginalna formacja geologiczna utworzona ze skał wapiennych rozciągająca się na długości około 20 kilometrów między Marsylią a Cassis. Cały ten teren sklasyfikowany został w 2012 roku jako Park Narodowy Calanques (fr. Parc national des Calanques). To pierwszy tego typu podmiejski park krajowy w Europie i trzeci na świecie. Znaleźć tu można wiele bajecznych zatoczek o bardzo stromych klifach, które często od strony lądu są praktycznie niedostępne. Miejsce to słynie także z niesamowitych podwodnych ogrodów, w których można spotkać kolorowe ukwiały, jeżowce, ośmiornice 🐙 oraz ryby takie jak dorady, groupery czy barweny. 🐠 Najpiękniejsze Calanques, które warto odwiedzić to Calanque de Sugiton, Calanque d’En Vau, Calanque de Sormiou i rodzinna Calanque de Port-Pin.
Dwie powyższe fotografie zostały zakupione w banku zdjęć Shutterstock. | Calanque d’En Vau. Autor © olrat.
CAMARGUE
Camargue to kraina geograficzna w prowansalskim departamencie Delta Rodanu (fr. Bouches-du-Rhône). Rozciąga się wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego pomiędzy dwiema odnogami rzeki Rodan. Jest tu ponad 150 tysięcy hektarów podmokłych oraz bagiennych terenów pełnych wyjątkowej fauny i flory. Można tu na własne oczy podziwiać dziko żyjące różowe flamingi, czarne byki oraz białą rasę dzikich koni Camargue, od której to miejsce wzięło swoją nazwę. To także największa europejska strefa migracyjna licznych gatunków ptaków. 🦅 Spotkać tam można ponadto żółwie błotne 🐢, żurawie oraz 40 gatunków komarów. Cały ten obszar sklasyfikowany został jako Narodowy Rezerwat Przyrody Camargue (fr. Réserve naturelle nationale de Camargue) oraz Regionalny Park Przyrody Camargue (fr. Parc naturel régional de Camargue). Najpiękniejsze miejsca do obserwacji tego wyjątkowego zwierzęcego i roślinnego ekosystemu to Park ornitologiczny Pont De Gau (fr. Parc Ornithologique du Pont De Gau), Rezerwat Przyrody Bagien Vigueirat (fr. Réserve Naturelle des Marais du Vigueirat), dziki i trochę odcięty od świata teren zwany Domaine de la Palissade oraz Staw Fangassier (fr. Étang du Fangassier). A jeśli szukacie czegoś naprawdę oryginalnego to jedźcie w okolice Salin de Giraud. To niewielka wioska, ale przede wszystkim rozległy obszar słonych i różowych bagien! Ten piękny kolor ma związek z namnażaniem się glonów dunaliella salina bogatych w czerwony pigment. Jest to ulubiony, a także jedyny posiłek niewielkich, bo centymetrowych krewetek 🦐 solankowych, które stając się całe czerwone zabarwiają słoną wodę na różowo.
Cztery powyższe fotografie zostały zakupione w banku zdjęć Shutterstock. | 1. Wydmy w Parku Przyrody Camargue. Autor © Images01. | 2. Różowe flamingi w Parku Przyrody Camargue. Autor © pixelshop. | 3. Biały dziki koń w Parku Przyrody Camargue. Autor © Nicolas Valcke | 4. Słone bagna Salin de Giraud na Lazurowym Wybrzeżu. Autor © nomadkate.
Będą w okolicach Camargue koniecznie trzeba wpaść do pięknego miasteczka Arles. ❤️ To miejsce posiada największą liczbę rzymskich zabytków (oczywiście zaraz po Rzymie) i zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Kolejne warte odwiedzenia miasteczko to słynąca z wież, murów obronnych oraz słonych bagien wioska Aigues-Mortes. Na uwagę zasługuje także maleńki kurort nadmorski Saintes Maries de la Mer. Jest to miejsce pielgrzymek Romów z Europy, którzy przybywają tutaj, by uczcić swoją patronkę Świętą Sarę, znaną także jako Czarna Madonna. 🖤
Trzy powyższe fotografie zostały zakupione w banku zdjęć Shutterstock i Adobe Stock. | 1. Arena i rzymski amfiteatr w miasteczku Arles. Autor © Gerhard Roethlinger. | 2. Widok z lotu ptaka na miasteczko Saintes Maries de la Mer. Autor © Didier. | 3. Mury obronne w miasteczku Aigues Mortes. Autor © bbsferrari.
PROWANSJA – MAPA WSZYSTKICH ATRAKCJI
Przygotowałam dla Was kompletną mapę atrakcji w Prowansji. Umieściłam tutaj wszystkie wymienione w tym artykule miejsca, a także lawendowe trasy oraz najpiękniejsze prowansalskie miasteczka, o których pisałam w dwóch wcześniejszych artykułach. Możecie za pomocą gwiazdki 🌟 dodać mapę do ulubionych na Waszym koncie Google My Maps i zwiedzać Prowansję z moimi wskazówkami. 😊
CIEKAWOSTKI O PROWANSJI
Na sam koniec zostawiłam ciekawostki o Prowansji. 😊 Przedstawiam Wam 10 mniej lub bardziej znanych faktów o krainie pachnącej lawendą.
1️⃣ W Prowansji niedaleko Cannes znajduje się światowa stolica perfum, czyli miasteczko Grasse, które od ponad 400 lat słynie z przemysłu perfumeryjnego. To właśnie tutaj rosną róże 🌹 wykorzystywane do produkcji zapachów Chanel czy Dior. Na terenie wioski od lat działają trzy znane fabryki perfum (Fragonard Parfumeur, Galimard Parfumeur, Molinard Parfumeur) oraz około 40 perfumerii.
2️⃣ Słynne danie ratatouille przyrządzane z duszonych pomidorów, papryki, cukinii, bakłażanów i cebuli pochodzi z Nicei.
3️⃣ Najstarsze prowansalskie zabytki to prawdopodobnie kamienne chaty bories pochodzące jeszcze sprzed czasów rzymskich. Budowane były na sucho, czyli bez żadnej zaprawy i prawdopodobnie służyły jako schronienie dla pasterzy oraz zwierząt. Niedaleko miasteczka Gordes znajduje się skansen Village des Bories w całości poświęcony historii tych tajemniczych domków.
4️⃣ Prowansja to jeden z najstarszych regionów winiarskich 🍷 w Europie. Tradycję tą zapoczątkowali tutaj już w 600 roku przed naszą erą Grecy, później kontynuowali ją Rzymianie, a następnie mnisi chrześcijańscy.
5️⃣ Prowansalskie krajobrazy były inspiracją dla wielu artystów z całego świata. To właśnie tutaj Van Gogh namalował jedno ze swoich najpopularniejszych dzieł, czyli obraz 🖼 Gwieździsta Noc. Inni słynni twórcy, którzy tworzyli w Powansji to Picasso, Monet, Cézanne oraz Pierre Paul Puget nazywany często Michałem Aniołem z Prowansji.
6️⃣ Znany na całym świecie francuski aptekarz i jasnowidz Nostradamus ✨ pochodził z Prowansji. Urodził się i przez większość swojego życia mieszkał w Saint Remy de Provence.
7️⃣ Prowansja słynie nie tylko z win. Drugim bardzo popularnym trunkiem w tym rejonie jest pastis, czyli likier o smaku anyżowym. Posiada od 40-45% alkoholu i zazwyczaj rozcieńcza się go z wodą.
8️⃣ Angelina Jolie i Brad Pitt to właściciele prowansalskiego dworku Chateau de Miraval z XVII wieku. W 2013 roku wraz z jedną z najlepszych winiarskich rodzin Perrini stworzyli własne różowe wino o nazwie Miraval. 🍷Cena butelki o pojemności 750 ml to około 150 złotych.
9️⃣ W małej wiosce Brue Auriac w departamencie podziwiać można jeden z największych gołębników Prowansji czyli, Pigeonnier de Brue. Ma prawie 23 metry wysokości, niecałe 13 metrów średnicy i może pomieścić aż 1500 gołębi. Został wybudowany około 1750 roku przez słynnego marsylskiego właściciela statków Georges Roux de Corse.
🔟 W departamencie Vaucluse występują aż 3 strefy klimatyczne. ⛅️ Na południu przeważa klimat śródziemnomorski, na północnym zachodzie klimat kontynentalny, a na północnym wschodzie klimat alpejski.
Mam nadzieję, że narobiłam Wam ochoty na Prowansję. 💜 Napiszcie w komentarzu czy mieliście już okazję odwiedzić ten jakże różnorodny region Francji i co najbardziej Was zachwyciło.
Miłego zwiedzania!
PS. Spodobał Ci się ten artykuł? Daj mi o tym znać! Będzie mi bardzo, bardzo miło. 💜 A jeśli uważasz, że ten tekst może kogoś zainteresować, to podziel się nim z innymi i udostępnij w mediach społecznościowych. 👩🏻💻 Dziękuję! 😊
Ewa napisał
Świetny przewodnik, bardzo dobrze się go czyta.
ELIZA GIUSSANI napisał
Dziękuję Ci bardzo Ewa! ❤️
Maryla napisał
Ciekawy przewodnik, ujęto w nim ciekawe informacje ,
Maryla napisał
Miło mi się czytało ten artykuł ,
ELIZA GIUSSANI napisał
Bardzo się cieszę! Mam nadzieję, że znalazła tu Pani coś dla siebie. 🙂
ELIZA GIUSSANI napisał
Bardzo się cieszę! Zapraszam ponownie na bloga! 🙂